zespół który wylansował dorosłe dzieci
„Dorosłe dzieci niedojrzałych emocjonalnie rodziców” to naprawdę fascynująca książka, która przemawia do szerokiej publiczności. Nawet jeśli temat niedojrzałego emocjonalnie rodzica ciebie nie dotyczy, istnieje szansa, że może znasz kogoś w swoim otoczeniu, który jest albo niedojrzały emocjonalnie, albo ma do czynienia z
ZOBACZ! Termin „kidults” (ang. kid – dziecko; adults – dorosły) po raz pierwszy pojawił się na łamach „The New York Times” w 1985 roku, w artykule Petera Martina. Frank Furedi, socjolog z University of Kent w Canterbury, autor pierwszych publikacji o kidults twierdzi, że „Neverland jest wokół nas”.
Pamiętajmy jednak, że zespół maltretowanego dziecka to także zaniedbywanie czy głodzenie dzieci. Oprócz syndromu dziecka bitego wyróżniono zespół dziecka potrząsanego (ang. shaken baby syndrome), który pojawia się u najmłodszych dzieci, do 18. miesiąca życia, u których mięśnie szyi i karku nie kontrolują jeszcze zbyt dobrze
dorosłe osoby3. W rodzinach, w których zaburzone jest funkcjonowanie, a co za tym idzie również spełnianie przypisanych im ról, najbardziej poszkodowane są właśnie dzieci. Jest więc oczywistym, że nadużywanie alkoholu przez jednego lub oboje rodziców wpływa w sposób znaczący na rozwój dzieci i prowadzi do
Kim są DDA? Dzieci, które wychowują się w takiej dysfunkcyjnej rodzinie, gdzie alkohol jest ważniejszy od dziecka, wchodzą w dorosłe życie, nie radząc sobie z problemami. Osoby z DDA przez wiele lat nie znają swojej tożsamości, nie wiedzą kim są. Nauczone są do odgrywania roli wyniesionej z domu.
nonton film milea suara dari dilan 2020 full movie lk21. oraz DOROSŁE DZIECI z DOMÓW DYSFUNKCYJNYCH Niskie poczucie własnej wartości, nieufność, problemy w budowaniu trwałych związków i nawiązywaniu bliskich relacji, potrzeba ciągłego starania się i udowadniania, że jest się OK, często w związku z tym nadużywanie się i idące za nim poczucie cierpienia, krzywdy, niesprawiedliwości i lęk, to tylko część problemów Dorosłych Dzieci Alkoholików. Będą też tacy, którzy zaprzeczając krzywdzie, której doświadczyli i uczuciom, które przeżywają, będą pozycjonować się jako ludzie sukcesu, bezwzględni, odcięci od uczuć, zamknięci w więzieniu własnej głowy i mechanizmów poznawczych, którym będą hołdować, a poczucie „nie rozumiem” będzie wzbudzać nieadekwatne ataki lęku lub agresji wobec otoczenia, a posiadanie dóbr i mnożenie sukcesów będzie dawać im poczucie bycia lepszym oraz złudzenie kontroli nad własnym życiem. Dorastanie w rodzinie alkoholowej czy dysfunkcyjnej wiąże się z ogromnym obciążeniem psychicznym i powtarzającą się przemocą, często w formach zakamuflowanych. Dzieci takie są przeważnie czyste, dobrze się uczą, nie spóźniają się, są zwykle uczynne i grzeczne. Unikają jednak kontaktów z rówieśnikami lub ograniczają je do minimum, aby ochronić się przed przeżywanym wstydem i utrzymać tajemnicę. Niechętnie zapraszają inne dzieci do domu, bo sytuacja tam jest nieprzewidywalna i potencjalnie zawsze zagrażająca. Niektóre zajmują przez to miejsce na obrzeżach grup rówieśniczych, bywają ofiarami przemocy rówieśniczej, bądź same są jej sprawcami. Muszą przetrwać bez jasnych zasad w świecie, w którym granice są zbyt przepuszczalne lub zbyt sztywne, a informacje sprzeczne. Dzieciństwo spędzone w domu alkoholowym (dysfunkcyjnym) wywiera piętno na całe dorosłe życie, a wyniesione z domu sposoby radzenia sobie (jedyne jakie tam były!!) przeniesione w dorosłość stają się zwykle dysfunkcyjne. Dorosłe Dzieci z Domów Dysfunkcyjnych często wchodzą w toksyczne związki, częściej stając się ofiarami, pozwalając przejmować nad sobą kontrolę, podlegając wpływom otoczenia, zapominając o sobie, odmawiając sobie praw. Zawsze wobec siebie krytyczni, wobec innych nadopiekuńczy, nadodpowiedzialni i nadmiernie tolerancyjni. Przeżywając się jako gorsi często godzą się na nierównowagę i nadużycia. Zdarza się, że Dorosłe Dzieci Alkoholików przechodzą na drugą stronę kontinuum wybierając rolę sprawcy nadużyć. Są wtedy kontrolujący i agresywni, stosują przemoc psychiczną i fizyczną, łatwo popadając w dojmujące poczucie winy, z którym trudno sobie poradzić, łagodzą je dalszymi aktami agresji. Czasem osoby skrzywdzone w rodzinie pochodzenia, odrzucając wzorce z domu rodzinnego, mają problemy tożsamościowe i nie są w stanie określić kim są. DDA i DDDD często powielają rodzinne schematy radzenia sobie z emocjami, stresem i trudnościami w relacjach, popadając w uzależnienia (alkohol, substancje psychoaktywne) lub wchodząc w związkach w pozycję osoby współuzależnionej. Jest to jedna z podstawowych dysfunkcji w ich życiu osobistym. Dziedzictwo domu alkoholowego, prócz cierpienia, niesie Dorosłym Dzieciom Alkoholików również zasoby pozwalające sobie doskonale radzić w pracy zawodowej. Bywają niezwykle odporni na stres w sytuacjach zawodowych, są sprawni w wykonywaniu zadań i wytrwali w dążeniu do osiągnięcia sukcesu zawodowego. Nie boją się podejmowania ryzykownych zadań i łatwo ich nie porzucają. Poniżej znajdziecie Państwo, opracowaną przez specjalistów z Couerstone Institut, listę cech charakteryzujących Dorosłe Dziecko Alkoholika: • Nie wie, co jest normalne, musi zgadywać. W jego domu nic nie działo się zwyczajnie, świat nieustannie chwiał się w posadach. • Kłamie, choć mógłby mówić prawdę. W dzieciństwie nie wiedział, za co będzie ukarany lub nagrodzony, kłamie więc „na wszelki wypadek”. • Ocenia siebie bezlitośnie, ma poczucie małej wartości lub kompletnej bezwartościowości. Nie wierzy, że można go cenić za jego własne cechy, sam ich nie rozpoznaje i nie potrafi się na nich oprzeć. • Trudno mu bawić się i przeżywać radość, przeszkadza mu w tym stałe napięcie. Równocześnie może ciągle się uśmiechać i powtarzać: „wszystko w porządku”. • Traktuje siebie strasznie poważnie. Większość problemów uważa za tak wielkie, że przerastają miarę człowieka. • Trudno mu nawiązać intymne stosunki. Litość myli z miłością, przeważnie kocha tych, którzy potrzebują pomocy. Ktoś, kto sobie dobrze radzi, a okazuje miłość DDD, jest posądzony o nieczysty interes. • Boi się odrzucenia, ale sam odrzuca. Woli „uprzedzić” odrzucenie, wiedząc, że i tak to nastąpi, bo nie wierzy, że może być kochany. • Przesadnie reaguje na zmiany, nad którymi nie ma kontroli. Wszystko co nowe jest niebezpieczne: ludzie, sytuacje, zachowania. Kolejny raz usuwa mu się grunt spod nóg. • Czuje się inny. Ma poczucie, że nikt nie przeżywa takich problemów jak on. • Stale potrzebuje uznania i afirmacji. Robi mnóstwo, żeby je otrzymać, ale i tak w nie nie wierzy. Stara się zapracować na następne, które znów podważa. • Albo jest nadmiernie odpowiedzialny albo nadmiernie nieodpowiedzialny. Bardzo mu trudno wymierzyć granice tego, co zależy od niego, a co już nie. • Jest lojalny do ostateczności nawet w obliczu dowodów na nielojalność innych osób. Nie wie, kiedy jest wykorzystywany, a kiedy nie. • Domaga się natychmiastowego zaspokojenia zachcianek. Boi się, że jeśli nie dostanie czegoś od razu, to może już nigdy nie dostać. • Automatycznie poddaje się sytuacji zamiast rozważyć inne możliwości. • Szuka napięć i kryzysów, a potem skarży się na nie. Stan napięcia jest znany, znany jest też brak satysfakcji. • Unika konfliktów bądź je zaostrza. Rzadko rozwiązuje. • Boi się niepowodzeń, ale sabotuje własne sukcesy. Stawia sobie tak wysokie wymagania, że nie może im sprostać. Swój sukces mierzy wartością cudzych pochwał, sam nie umie się cieszyć. • Żyje w izolacji od ludzi, nawet gdy pozornie jest wśród nich. Czuje strach przed ludźmi, samotność, brak poczucia przynależności. Boi się zwłaszcza władzy i zwierzchników. • Czuje się winny, ilekroć staje lub chciałby stanąć w obronie własnych praw. Łatwiej mu troszczyć się o innych niż o siebie. Pozwala mu to nie dostrzegać własnych realnych wad i unikać odpowiedzialności wobec siebie. • W chwilach, gdy wszystko układa się dobrze, ogarnia go dezorientacja i „nuda”, czeka aż coś się stanie. Porządni, spokojni, czuli partnerzy są nieciekawi i porzucani. • Reaguje głównie na to, co robią inni, zatracając własne ja. • Uzależnia się od alkoholu albo od uzależnionych partnerów albo jedno i drugie. W ten sposób kontynuuje ten sam rodzaj wzajemnej zależności, jaki łączył go z rodzicami lub kimś innym w rodzinie. ________________________________________ Jeśli sądzisz, że jesteś DDA lub DDDD to nie jesteś sam. Jeśli potrzebujesz pomocy zwróć się do nas. Znamy się na tym. Pomożemy Ci. Umów się na konsultację: tel. 782 983 988
Artykuł jest fragmentem części teoretycznej mojej pracy dyplomowej na instruktora terapii uzależnień. Tytuł pracy to „Zastosowanie terapii regresywnej w terapii Dorosłych Dzieci Dysfunkcji”. Dorosłe Dzieci Dysfunkcji Definicja „Dorosłe Dziecko” (w skrócie DD) - to dorosły człowiek, którego proces dorastania został zaburzony, przez co w pewnych sytuacjach zachowuje się i reaguje w sposób niedojrzały – jak dziecko. Pojęcie „Dorosłe Dziecko” zostało rozpropagowane wraz z pojęciem „Dorosłe Dziecko Alkoholików”. W Polsce tą popularyzację zawdzięczamy prof. Jerzemu Melibrudzie, który przyczynił się do powstania licznych grup wsparcia oraz terapii DDA finansowanej przez NFZ. „Syndrom DDA, podobnie jak współuzależnienie, nie jest ujmowany w ICD-10 ani w DSM-IV jako wyodrębniona oddzielna jednostka chorobowa. Pojawiające się wielokrotnie próby wyodrębnienia syndromu DDA – począwszy od opisu kilkunastu cech charakteryzujących DDA przedstawionych przez Janet Woititz w książce Dorosłe Dzieci Alkoholików (1983), poprzez prace Wegscheider-Cruse (1989), wyodrębniające, poza dotychczasowymi jeszcze kilka dodatkowych cech DDA, próby przedstawienia kryteriów diagnostycznych przez Cermak i Rutzky (1994) nie doprowadziły do ujednolicenia i wypracowania spójnego stanowiska. Określenia Dorosłe Dzieci Alkoholików (DDA) używa się w stosunku do tych osób, które pochodzą z alkoholowych rodzin dysfunkcyjnych. Conway (1997, s. 32) stwierdza: „na zewnątrz wszyscy oni są dorosłymi ludźmi, ale w środku czują się małymi, niedobrymi dziećmi”. (dr hab. Ryś M., „Role pełnione w rodzinie z problemem alkoholowym a poczucie własnej wartości i relacje interpersonalne z najbliższymi u Dorosłych Dzieci Alkoholików”, Kwartalnik Naukowy 4(8)2011, s. 102) Choć są naukowcy, którzy kwestionują istnienie syndromu DDA w całości, zwracając uwagę na dużą różnorodność zachowań i postaw osób, które wyszły z domu alkoholowego, większość terapeutów traktuje je jako roboczą teorię, która pozwala ująć w całość szereg problemów, z którymi mierzą się osoby wychowane w rodzinie dotkniętej alkoholizmem. Pewne uproszczenia zawarte w tej teorii nie ujmuje jej skuteczności. DDA mają problemy w podobnych tematach, tylko każdy z nich nie radzi sobie z nimi na swój sposób. Gdy z czasem coraz bardziej było widać, że podobne zachowania i problemy emocjonalne, dotykają osoby wychowane w rodzinach gdzie alkoholizm nie występował, zaczęto szukać bardziej ogólnego opisu zaburzeń w rodzinie pochodzenia DD. W ten sposób powstało pojęcie Dorosłe Dziecko Dysfunkcji lub Dorosłe Dziecko z Rodziny Dysfunkcyjnej, oraz inne – bardziej precyzyjne określenia dotyczące konkretnych problemów panujących w danej rodzinie np. Dorosłe Dziecko Borderline. Aby zrozumieć czym jest dysfunkcyjna rodzina i na czym polegają te dysfunkcje, zdefiniujmy wpierw czym jest funkcjonalna rodzina. „Psycholog określa rodzinę jako grupę, która jest formacją społeczną i składa się z pewnej liczby jednostek pozostających w określonych pozycjach, rolach w stosunku do siebie i która ma własny system wartości oraz normy regulujące zachowanie jednostek w sprawach ważnych dla grupy, a zatem rodzice i dzieci występują w określonych rolach i zajmują określone pozycje w strukturze wewnętrznej rodziny" ( "Nadużywanie alkoholu przez ojców a sytuacja domowa i szkolna dzieci", 1993, W tej pracy mówimy o rodzinie jako „systemie społecznym, myślimy przede wszystkim o procesie - komunikowaniu się, działaniu i współdziałaniu poszczególnych elementów, a nie o strukturalnych cechach układu. Tak więc rodzina, jeśli rozpatrywać ją w perspektywie systemowej, to grupa współzależnych od siebie osobników, których łączy poczucie historii, więzi emocjonalne oraz strategie działania w celu zaspokojenia potrzeb zarówno całej rodziny jak i jej członków.” (Prajsner M., „Rodzina dysfunkcjonalna”, ( Role i możliwości poszczególnych członków w rodzinie nie są równe ani wymienne. Dzieci w rodzinie są w sytuacji zależności od rodziców przynajmniej przez 18 lat swojego życia (zależność materialna może trwać dłużej, z powodu kontynuowania edukacji). Ze względu na swoją bezradność, ograniczenia fizyczne oraz intelektualne, potrzebują ochrony i opieki we wszystkich sferach ich rzeczywistości: fizycznej, seksualnej, emocjonalnej, intelektualnej i duchowej. Dzieci muszą polegać na rodzicach (opiekunach) w zaspokajaniu swoich potrzeb. Podstawowe potrzeby, zwane potrzebami niedostatku, to: potrzeby fizjologiczne, bezpieczeństwa, przynależności, szacunku i miłości oraz uczuciowego wsparcia. Cechy funkcjonalnej rodziny „Funkcjonalna rodzina troszczy się o zaspokojenie tych potrzeb, a w miarę jak dziecko rośnie — uczy je, jak ma te potrzeby zaspokajać samodzielnie. W dobrze funkcjonującej rodzinie dzieci są w niej chronione nie w sposób nadopiekuńczy albo niewystarczający ale w taki, w którym są strzeżone przed poniżającym zachowaniem innych, a jednocześnie wspierane w konstruowaniu swoich własnych granic przed obrażaniem przez innych ludzi i przygotowywaniem do ochrony siebie” (P. Mellody, „Toksyczne związki. Anatomia i terapia współuzależnienia”,1993, s. 71) Wg. amerykańskiej psychoterapeutki P. Mellody, wszystkie dzieci rodzą się z pięcioma - charakterystycznymi dla istoty ludzkiej cechami, takimi jak: cenność, bezradność, niedoskonałość, zależność i niedojrzałość. To właśnie podejście do tych cech, to jak na nie rodzice reagują, wpływa na to czy rodzice pomogą dzieciom rozwijać każdą z nich w taki sposób, że gdy dorosną staną się dojrzałymi jednostkami, ze zdrowym poczuciem własnej wartości i umiejętnościami dbania o siebie i ochraniania się. Zdrowe podejście w rodzinach funkcjonalnych można opisać tak: Cenność: dziecko jest cenne przez sam fakt swojego istnienia. Żaden inny członek rodziny czy inna osoba, nie jest cenniejszy od dziecka. Rodzice okazują dziecku jakie jest dla nich cenne, dziecko wie, że z nim jest wszystko w porządku, nic mu nie brakuje, jest takie, jakie powinno być. Na fundamencie tej „cenności” dziecko w procesie dojrzewania może nauczyć się samodzielnie odczuwać swoją wartość. Bezradność: dziecko przez kilkanaście lat swojego życia jest mniejsze od osób dorosłych, przez kolejne lata brakuje mu środków materialnych i prawnych, by się skutecznie chronić przez osobą, która narusza jego granice. Dzieci potrzebują ochrony ze strony swoich rodziców. Zarówno uznania jego granic – prawa do ochrony jego ciała, myśli, uczuć i zachowań, jak i wkraczania gdy ktoś inny zachowa się wobec dziecka w sposób obraźliwy czy w inny sposób krzywdzący. Ważne jest, by rodzic nie stawał po stronie krzywdziciela dziecka. Dzięki temu dziecko rozwinie w sobie własny system, który będzie je chronił – umiejętność odsłaniania się oraz adekwatnego reagowania gdy ktoś przekroczy jego granice. Będzie potrafiło chronić się przed różnego rodzaju nadużyciami ze strony dorosłych i rówieśników. Niedoskonałość: Jeśli rodzice akceptują fakt, że samo popełniają błędy, że nikt nie jest doskonały – będą potrafili akceptować błędy i niedoskonałość dziecka jako coś naturalnego. Jednocześnie, zamiast skupiać się na potępianiu samego faktu popełnienia błędu, pozwalają dziecku na uczenie się zdrowego wyciągania wniosków i naprawiania błędów. To nauka zarówno uczciwości wobec siebie i innych, jak i odpowiedzialności za swoje czyny. Zależność: dziecko rodzi się zależne od rodziców na wszystkich płaszczyznach. Z czasem wytwarza umiejętności zaspokajania swoich potrzeb. Funkcjonalna rodzina troszczy się o zaspokajanie tych potrzeb, jednocześnie uczy dziecko nazywania jakie ma potrzeby, rozróżniania czy to jest coś co może zaspokoić samemu (i uczy jak to robić), a jeśli nie to uczy, by komunikować swoje potrzeby i zwracać się o pomoc do innych. Wymaga to, by rodzice sami byli świadomi swoich potrzeb, brali odpowiedzialność za ich zaspokojenie, jednocześnie akceptując, że to normalne zwracać się o pomoc, gdy czegoś sami nie potrafimy zrobić. W ten sposób dziecko uczy się zaradności i niezależności przy zachowaniu umiejętności współpracy i korzystania z pomocy innych osób. Uznaje też swoje prawo do zaspokojenia wszystkich potrzeb. Niedojrzałość: w rodzinie funkcjonalnej dziecko jest oceniane realnie – nie oczekuje się od niego zachowań wykraczających poza jego możliwości rozwojowe, ani nie traktuje go poniżej tych możliwości. Rodzice zdają sobie sprawę z możliwości i ograniczeń wynikających z wieku i akceptują naturalną niedojrzałość z tego wynikającą. Nie wymagają od dziecka zachowań bardziej dojrzałych i odpowiedzialnych niż to wynika z jego wieku, jednocześnie nie traktują go nadal jak małe dziecko, gdy przekroczy już ten etap. Dzięki temu dziecko może być dzieckiem gdy jest na to czas, oraz dostaje informacje korygujące, gdy z jakiegoś powodu zachowa się „poniżej” swojego wieku. Wymaga to od rodziców zarówno pewnej wiedzy na temat rozwoju dziecka, pozwolenia mu, by rozwijało się w normalnym tempie, ale również akceptacji jego dorastania. Można powiedzieć, że funkcjonalna rodzina pomaga jej członkom wyrosnąć na dojrzałe jednostki ludzkie. Wg amerykańskiego terapeuty Johna Bradshowa, rodzina funkcjonalna ma następujące cechy: a) „rodzina jest glebą, która zaspokaja potrzeby emocjonalne swoich członków. Potrzeby te obejmują znalezienie równowagi pomiędzy autonomią i zależnością oraz naukę zachowań społecznych i seksualnych, b) zdrowa rodzina zapewnia rozwój i wzrastanie każdego członka, włączając także rodziców, c) rodzina jest miejscem, gdzie rozwija się poczucie własnego ja, d) rodzina jest podstawową jednostką socjalizacji i ma decydujące znaczenie dla przetrwania społeczeństwa.” (John Bradshaw, „Zrozumieć Rodzinę”, 1994, s. 48) Inni terapeuci i badacze zwracają uwagę na takie elementy rodziny funkcjonalnej jak komunikacja czy prawa jej członków (np. „pięć wolności” wg terapeutki rodzinnej Virginii Satir). Najważniejsza jest akceptacja i komunikacja rzeczywistości opartej na faktach, a nie czyichś wyobrażeniach czy narzuconych interpretacjach. W rodzinie funkcjonalnej każdy jej członek (adekwatnie do wieku): wykazuje wysoki poziom świadomości własnej osoby i innych ludzi, wyraźne określenie własnej odpowiedzialności oraz granic, operuje konkretami i faktami, ma prawo do postrzegania i mówienia o tym co realnie się dzieje, także udzielania informacji zwrotnych innym związanych z nieuświadamianymi przez nich zachowaniami, reakcjami itp. ma prawo do myślenia i czucia tego co myśli i czuje, a nie tego co „powinien” myśleć i czuć, oraz wyrażania tego, ma prawo do pragnienia i wybierania tego co chce, nazywania i zaspokajania swoich prawdziwych potrzeb, ma prawo i możliwości do własnej samorealizacji, zmiany i rozwoju, bez konieczności grania sztywnej roli lub ciągłego troszczenia się o bezpieczeństwo. Dzięki akceptacji rzeczywistości zarówno zewnętrznej jak i wewnętrznej każdego członka rodziny, może on skupić swoją energię na takiej realizacji siebie w świecie zewnętrznym, która umożliwi mu najlepsze zaspokajanie jego potrzeb. Co prowadzi do jego pełnej funkcjonalności w dorosłym życiu. Cechy dysfunkcyjnej rodziny Rodzina dysfunkcyjna nie spełnia swych zadań względem dzieci. Zaspakajane są w niej głównie potrzeby rodziców. Zaburzony jest kontakt miedzy rodzicami a dziećmi i więź emocjonalna miedzy członkami rodziny - relacje nie są oparte na równości. Są osoby ważniejsze w rodzinie, którym należy się podporządkować. System rodzinny nie służy wszystkim jej członkom, nie wspiera ich, a nawet hamuje ich indywidualny rozwój. Zasady i normy są narzucane, sztywne, często nieuzasadnione czy wręcz nierealne, a błędy nie są wybaczane, lecz wypominane. Nie ma akceptacji dla szczerości i spontaniczności - nie można wyrażać wszystkich swoich spostrzeżeń, uczuć, myśli i pragnień. Rodzice nie reagują właściwie na wrodzone cechy dziecka (wg P. Mellody). Zamiast dostrzegać, akceptować i zaspokajać potrzeby dziecka, ochraniać je, wspierać jego naturalny rozwój - ignorują je, albo atakują za to jakie jest. Brakuje akceptacji rzeczywistości zarówno zewnętrznej, jak i wewnętrznej dziecka. W efekcie tych działań dzieci zamiast rozwijać swoją dojrzałość, skupiają się na przystosowaniu do sytuacji panującej w rodzinie. Rozwijają w sobie dysfunkcjonalne cechy samozachowawcze oraz zespół przekonań, który tłumaczy świat tak, by nie naruszać ich poczucia bezpieczeństwa – opartego na wierze w posiadanie „dobrych rodziców”. „Przystosowują i przebudowują swój świat umysłowy, aby nie ulec niszczycielskiej sile wpajanego poczucia własnej bezwartościowości i wstydu płynącego z doznawanego poniżenia. Gdy dorosną, stają się same dysfunkcjonalnymi rodzicami.” (Kawula S., "Dziecko w rodzinie funkcyjnej i dysfunkcyjnej" [w:] „Pedagogika rodziny obszary i panorama problematyki”, Kawula S., Brągiel J., Janke A., 2005, Wg amerykańskiego psychologa dysfunkcjonalna jest stworzona przez dysfunkcjonalne małżeństwo, takie małżeństwa zaś tworzą dysfunkcjonalne osoby, które odnajdują się wzajemnie i żenią ze sobą. Jednym z tragicznych faktów jest to, że osoby dysfunkcjonalne prawie zawsze znajdują inną osobę, która działa albo na tym samym, albo na większym poziomie dysfunkcji. Tak więc pierwszą cechą rodziny dysfunkcjonalnej jest to, że jest ona fragmentem wielopokoleniowego procesu. Tkwi ona, a raczej porusza się w swego rodzaju błędnym kole i nie potrafi się z niego wydostać opierając się wyłącznie na własnych siłach.” (Bradshaw J., „Zrozumieć rodzinę”, 1994, s. 67) Cechy rodzin dysfunkcjonalnych: Brak w nich bliskości i intymności. Są przepełnione wstydem – dzieci często wstydzą się swojej rodziny oraz samych siebie. Mają sztywne, często narzucone, utrwalone role. Zatarte są granice między członkami rodziny, np. wszyscy czują się tak, jak inne osoby w rodzinie. Członkowie rodziny rezygnują ze swoich granic i pozwalają na stałe ich przekraczanie dla podtrzymywania systemu rodzinnego. To prowadzi do odrzucenia i zaniku indywidualnej tożsamości poszczególnych osób. Potrzeby indywidualnych członków rodziny są zawsze na ostatnim miejscu – ważniejsze jest zaspokojenie potrzeb systemu rodzinnego, lub innych jego członków. Najczęściej każdy ma pewne poczucie krzywdy, niezaspokojenia. W rodzinie panuje zawsze pewien poziom napięcia i frustracji. Komunikacja polega na odmawianiu prawa do komunikowania odmiennego zdania i unikaniu otwartych konfliktów. Z czasem zaprzeczanie konfliktom i frustracji powoduje, że każdy chce osiągnąć swoje cele w jakikolwiek sposób. Najczęściej za pomocą użycia siły i wejścia w otwarty konflikt, lub też stałego ścisłego kontrolowania pozostałych członków rodziny. Daje to iluzję radzenia sobie z problemem. Słabsi członkowie rodziny rozwijają różne metody manipulacji pozwalające im osiągnąć swoje cele bez mówienia o nich wprost. Jednostka istnieje dla rodziny. Jej indywidualność jest poświęcana dla potrzeb systemu rodzinnego. Często następuje podtrzymywanie uzależnienia dorastającego dziecka lub innego „słabszego” członka rodziny, lub wmawianie takiego uzależniania i niezaradności. Bardzo trudno odejść od takiej rodziny i żyć samodzielnie. Zasady są sztywne i nie zmieniają się – bez względu na skuteczność czy konsekwencje. W rodzinie są pewne tajemnice, które każdy zna, ale nikt o nich nie mówi. Wokół tych ukrytych tajemnic narastają jawne kłamstwa, mające utrzymać system rodzinny bez zmian. Bradshaw uważa, że rodzina dysfunkcyjna to taka, która: "Najprościej ujmując rodzina dysfunkcyjna nie spełnia swojej podstawowej funkcji – nie zaspokaja potrzeb jej członków - „nie spełnia swoich zadań, do których należy zabezpieczenie przetrwania i rozwoju swoim członkom, zaspokojenie potrzeb emocjonalnych swoich członków, znalezienie równowagi pomiędzy autonomią a zależnością, nauka zachowań społecznych i seksualnych, zapewnienie rozwoju i wzrostu wszystkich jej członków, rozwiniecie poczucia własnego „ja”, funkcje socjalizacyjne”. (Ibidem, s. 59) Wiąże się to z różnego rodzaju zaniedbaniami i nadużyciami: Rzeczywistym fizycznym opuszczeniem. Nieujawnianiem wobec dzieci swoich własnych emocji. Nieuznawaniem dziecięcej ekspresji emocji, nieakceptowaniem wyrażania pewnych emocji. Niezaspokajaniem rozwojowej dziecięcej potrzeby zależności. Fizycznymi, seksualnymi, emocjonalnymi i duchowymi nadużyciami wobec dzieci. Wykorzystywaniem dzieci do zaspokojenia własnych nie zaspokojonych potrzeb zależności i innych potrzeb. Wykorzystywaniem dzieci do zajmowania się małżeństwem rodziców, wciąganiem ich w problemy dorosłych – ponad jego wiek, zrozumienie i możliwości działania. Wymaganiem od dzieci, by brały udział w ukrywaniu i zaprzeczaniu wstydliwych sekretów rodziny wobec świata zewnętrznego. Odmawianiem im swojego czasu, uwagi i wskazówek. Przez "bezwstydne", nie uznające żadnych norm społecznych czy wrażliwości dziecka, zachowania rodziców. „Życie dziecka w dysfunkcjonalnej rodzinie jest dla niego wielką krzywdą, gdyż rodzice na ogół nie dbają o zaspokojenie jego potrzeb, a sposób jego traktowania przez rodziców jest źródłem jego cierpień i często prowadzi do deformacji jego rozwoju, negatywnych skutków emocjonalnych, zaniżonych osiągnięć edukacyjnych, aspiracji, kariery zawodowej i osobistej” (Kawula S., "Dziecko w rodzinie funkcyjnej i dysfunkcyjnej" [w:] „Pedagogika rodziny obszary i panorama problematyki” [za:] J. Brągiel, „Zrozumieć dziecko skrzywdzone”, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego ,1996, s. 41-42 ). Alice Miller – badaczka psychologii dziecięcej i autorka wielu książek, zwraca uwagę na to, że w rodzinie dysfunkcyjnej brak jest: 1. Akceptacji siebie – wynikające z niskiego poczucia własnej wartości oraz poczucia winy członków rodziny. Bez akceptacji siebie – z zaburzonym postrzeganiem samego siebie trudno mieć realne postrzeganie innych ludzi i utrzymywać z nimi dobre relacje. 2. Wzajemności – wartości i zasady panujące w rodzinie nie są uniwersalne – nie obejmują wszystkich, jednym wolno więcej, nie wszyscy członkowie rodziny wywiązują się ze swych obowiązków, umowy nie są dotrzymywane. 3. Otwartej komunikacji – pewne tematy należy pomijać, pewnych rzeczy nie wolno mówić, pewnych emocji wyrażać, istnieją tematy, które należy trzymać w sekrecie także. Członkowie rodziny boją się odsłonić swoje słabe strony. 4. Występuje zamknięcie i izolacja od świata zewnętrznego – chodzi tutaj zarówno o ukrywanie problemu przed otoczeniem, jak i o odcięcie członków rodziny od wszelkich wpływów zewnętrznych, które mogłyby zdestabilizować system rodzinny. Rodzice w rodzinach dysfunkcyjnych przejawiają nieprawidłowe postawy rodzicielskie np.: unikająca – rodzice są uczuciowo obojętni wobec dziecka, przebywanie z dzieckiem i kontakt z nim nie sprawia im przyjemności a czasem wręcz bywa odczuwane przez nich jako trudne. Pozornie kontakt z dzieckiem jest dobry tylko luźny, maskowany np. nadmierną swobodą. Rodzice mogą też usprawiedliwiać unikanie dzieci np. koniecznością pracy, budowania domu czy innych „uzasadnionych” działań poza domem. odtrącająca – rodzice odbierają dziecko jako ciężar ograniczający ich swobodę (czasem wręcz obwiniają je za „zmarnowanie im życia”). Rodzice są wobec dziecka niechętni i unikają bliskości. Często okazują dziecku swoje niezadowolenie, krytykują je, czasem wręcz dręczą. Stosują surowe kary, nieproporcjonalne do stopnia przewinienia dziecka. zbyt wymagająca – rodzice stawiają dziecku nierealnie wysoką poprzeczkę, której ze względu na wiek czy brak predyspozycji, nie są w stanie przeskoczyć. Liczy się pewna wizja dziecka stworzona przez rodziców, bez nie liczenia się z jego możliwościami i zdolnościami. Dziecko nie ma możliwości uwierzyć w swoją wartość i zaradność w takich warunkach. (Patrzenie na dziecko czy partnera przez pryzmat wymyślonej wizji jego osoby, narzucanie tego jak ma żyć, agresja i manipulacja pojawiająca się przy nie spełnianiu tej wizji, dobrze opisuje Patricia Evans w książce „Dyktatorzy emocjonalni”). nadmiernie chroniąca – rodzice zamiast wspierać rozwijającą się niezależność i dojrzałość dziecka, stale mu towarzyszą i trzymają pod kloszem. Z jednej strony na wszystko dziecku pozwalają, często wyręczają, z drugiej zaś są w ciągłym lęku o jego zdrowie i bezpieczeństwo. (Rosińska E., „Uwarunkowania zachowań agresywnych u dzieci”, ( Na proces rozwoju dziecka duże znaczenie ma atmosfera życia rodzinnego, na którą też składają się osobowości matki i ojca, ich wzajemne współżycie, stosunki panujące między członkami rodziny. Można wyróżnić w rodzinach dysfunkcyjnych najczęściej występujące typy rodziców, które mają negatywny wpływ na rozwój osobowości dzieci: Matki agresywne (kierują agresje na dzieci) Matki nadmiernie skrupulatne i lękowe Matki perfekcjonistki (sprawdzają i kontrolują każdy krok dziecka) Matki dla których dziecko jest środkiem wyrównującym zawiedzione nadzieje życiowe i niespełnione marzenia. Są w stanie odrzucić dziecko emocjonalnie w sytuacji kiedy ono nie spełnia pokładanych w nim nadziei. Ojcowie „nieobecni” – którzy nie interesują się sprawami dziecka Ojcowie rygorystyczni i surowi –nadmiernie egzekwują wymagania w stosunku do dziecka Ojcowie „groźni” –często spotykamy w rodzinach nadmiernie używających alkoholu. Często jest tak, że matka nie mogą poradzić sobie z dzieckiem odwołuje się do „karzącej ręki ojca”, z którego robi się straszaka, wbrew prawdziwej postawie w stosunku do dziecka. (Rosińska E., Ibidem) Każda z przedstawionych powyżej postaw rodzicielskich wpływa na kształtowanie się zachowania i pewnych rysów osobowości dziecka. Toksyczna Pedagogika Alice Miller opisała styl wychowywania związany z akceptacją stosowania przemocy wobec dziecka i jego wpływ na rozwijający się umysł. Określiła go „czarną pedagogiką” (inna nazwa - „toksyczna pedagogika”). „Nurt został zapoczątkowany przez szwajcarską psychoanalityk polskiego pochodzenia, Alice Miller, w roku 1980 wraz z opublikowaniem jej książki Am Anfang war Erziehung. Studium biograficzne nad przemocą psychiczną, którą wychowawcy doświadczyli we wczesnym dzieciństwie, a następnie nieświadomi tego faktu, stosowali ją wobec wychowanków, pokazały wyraźnie występowanie zjawiska dziedziczenia postaw dyskryminacyjnych. Od tamtej pory powszechne stały się badania nad negatywnym wpływem niektórych teorii oraz praktyk wychowawczych, utrwalających formy i mechanizmy represjonowania dzieci, oprócz Alice Miller prowadzone przez K. Rutschky, E. von Braunmühl, S. Forward, K. J. Stettbacher, H. von Schoenebeck.”. (Wikipedia, ) Wiele zasad toksycznej pedagogiki do tej pory jest traktowanych jako oczywistych, przez co są popularne w naszym kraju, a ludzie tak wychowywani zupełnie nie zdają sobie sprawy z tego, że ich dom był dysfunkcyjny a ich problemy w dorosłym życiu właśnie z tym się wiążą. Powszechność tego sposobu myślenia utrudnia dorastającemu dziecku odkrycie, że przemoc, której doświadczają, nie jest zdrowa ani normalna. Zasady toksycznej pedagogiki mówią, że: Dorośli są władcami zależnego dziecka. Dorośli niczym bogowie określają co jest dobre, a co złe dla dziecka. Dziecko odpowiada za gniew rodziców. Rodziców zawsze należy kryć. Uczucia dziecka są zagrożeniem dla autokratycznych dorosłych. Wolę dziecka należy złamać jak najszybciej. Odbywa się to w bardzo wczesnym okresie życia, by dziecko "nie zorientowało się" i nie mogło zdemaskować dorosłego.” (Bradshaw J., „Zrozumieć rodzinę”, 1994, s. 13) Przekonanie o absolutnej władzy rodzicielskiej zdaje się pochodzić z czasów feudalnych i hierarchicznego – opartego na przemocy - widzenia świata i relacji międzyludzkich – gdzie osoba stojąca wyżej w hierarchii ma nieograniczoną władzę wobec osób poniżej, a w swoich zachowaniach jest zupełnie bezkarna. Toksyczna pedagogika akceptuje bicie, wyzywanie, kłamanie i manipulację, straszenie czy wręcz zastraszanie, dyscyplinowanie aż do torturowania włącznie, cofanie miłości oraz wsparcia i uzależnianie ich od spełnienia przez dziecko oczekiwań rodziców, wzbudzanie poczucia winy i wstydu. Wiąże się z tym też tłumienie dziecięcej spontaniczności, ignorowaniem czy wręcz negowanie jego potrzeb. Każda z tych metod dąży do bezkrytycznego podporządkowania dziecka woli starszych – dziecko ma zachowywać się tak jak to jest najwygodniejsze dla rodzica, a nie naturalne, czy najlepsze dla dziecka. Badania udowadniają, że motywowanie za pomocą karania i krytykowania jest nieskuteczne. Powoduje zniechęcenie do danego działania (poza momentami realnego zagrożenia karą), oraz brak umiejętności wewnętrznego motywowania. Znacznie lepsze efekty osiąga się przez pokazywanie korzyści ze zrobienia czegoś i pozwalaniu na ponoszenie naturalnych konsekwencji nie zrobienia czegoś (np. nie dałeś ubrań do prania, nie masz wypranych – to naturalna konsekwencja, ale nie dostaniesz lania – bo to wymyślona kara). W toksycznej pedagogice karanie i krytykowanie są główną stosowaną metodą pedagogiczną – bo znaną i najłatwiejszą – wymagającą najmniej zaangażowania ze strony rodziców. Rodzice w dysfunkcyjnej rodzinie mogą wymagać od dzieci zachowań, których sami nie realizują. Dzieci uczą się przez modelowanie, powtarzają zachowania rodziców. Rodzice mogą próbować wymusić na dzieciach pewne zachowania, w zależności od swojej konsekwencji i dotkliwości kar, mogą zbudować u dziecka albo całkowitą niechęć do dyscypliny, albo nadmierne zdyscyplinowanie: „Dzieci potrzebują rodziców, którzy będą służyć za wzór samodyscypliny, a nie tylko ją głosić, Uczą się tego, co rodzice rzeczywiście robią, a nie tego, co mówią, że zrobią. Jeżeli rodzicom nie uda się wytworzyć samodyscypliny, dziecko staje się niezdyscyplinowane. Jeżeli natomiast rodzice stosują surową dyscyplinę, a jednocześnie nie postępują zgodnie z tym, co głoszą – dziecko staje się przesadnie zdyscyplinowane. Niezdyscyplinowane wewnętrzne dziecko odkłada sprawy pilne na później, nie chce odraczać gratyfikacji, buntuje się, jest uparte, nieposłuszne i działa impulsywnie, bez namysłu. Dziecko przesadnie zdyscyplinowane jest bezwzględne, natarczywe, nadmiernie opanowane i posłuszne, stara się zadowolić ludzi, bo jest owładnięte poczuciem wstydu i winy. Większość osób, których wewnętrzne dziecko zostało skrzywdzone, przejawia takie skrajne zachowania.” (Bradshaw J. „Powrót do Swego Wewnętrznego Domu”, 2008, Ciąg dalszy w kolejnym artykule: Dorosłe Dzieci z Dysfunkcjonalnej Rodziny i ich terapia cz 2.
Dzieci muszą być lepiej chronione przed pornografią – zgodzili się uczestnicy konferencji zorganizowanej przez Stowarzyszenie Twoja Sprawa (STS). W tym celu powstanie specjalny zespół, który zajmie się analizą możliwości wprowadzenia zmian systemowych chroniących dzieci. Udział w pracach zespołu zainicjowanego przez STS zapowiedzieli: Rzecznik Praw Obywatelskich, Instytut Wymiaru Sprawiedliwości, Ministerstwo Cyfryzacji, organizacje reprezentujące przedsiębiorców, jak również organizacje chroniące interesy dzieci i rodzin. 21 listopada w Warszawie odbyła się ekspercka konferencja Stowarzyszenia Twoja Sprawa pod nazwą „Masowa konsumpcja pornografii przez dzieci jako istotny problem społeczny”. Nad skutecznymi rozwiązaniami ograniczającymi najmłodszym dostęp do pornografii debatowali specjaliści z Polski i zagranicy. Wydarzenie objęli patronatem Rzecznik Praw Obywatelskich oraz Instytut Wymiaru Sprawiedliwości. Badania pokazują, że pornografia stanowi wymierne zagrożenie dla dzieci. Aż 62% chłopców i 21% dziewcząt w wieku 14-16 lat ogląda treści pornograficzne, z czego niemal połowa z nich na smartfonie. Oglądanie pornografii kilka razy w tygodniu deklaruje około 22% chłopców w tym wieku, a około 11% z nich robi to codziennie, co może świadczyć o nałogowym korzystaniu z tego typu treści. Spotkanie zgromadziło przedstawicieli wielu środowisk, zarówno nauczycieli, terapeutów i lekarzy, jak też reprezentantów organizacji branżowych i urzędników. Dyskutowali oni o możliwych rozwiązaniach, które mogłyby przyczynić się do ograniczenia kontaktu dzieci z treściami pornograficznymi w Internecie oraz do lepszej pomocy osobom, które nałogowo oglądają pornografię. Izabela Karska, psycholog ze Stowarzyszenia Twoja Sprawa podkreśla, że celem konferencji było rozpoczęcie merytorycznej i spokojnej debaty nad ewentualnymi rozwiązaniami systemowymi, które pomogą rodzicom lepiej chronić dzieci i zmniejszą skalę masowego oglądania pornografii przez najmłodszych. − Aby taką merytoryczną debatę prowadzić, trzeba zaprosić różne środowiska, zarówno te które chronią prywatność w sieci, czy też reprezentują interesy przedsiębiorców, jak również te, które chronią interes dzieci i rodzin, a wreszcie przedstawicieli odpowiednich urzędów państwowych. Tak szeroką reprezentację zapewnili uczestnicy paneli dyskusyjnych. Sprawa wymaga czasu i znalezienia mądrego kompromisu – podkreśla Izabela Karska. Zdaniem Stowarzyszenia Twoja Sprawa, skala konsumpcji pornografii przez dzieci i liczne konsekwencje z tym związane świadczą o tym, że mamy do czynienia z istotnym problemem zdrowia publicznego. Pornografia może prowadzić do uzależnienia podobnego do hazardu czy alkoholu, co znajduje potwierdzenie w badaniach nad działaniem mózgu, sprzyja tworzeniu przedmiotowego wizerunku kobiet i mężczyzn, jest wiązana z dysfunkcjami seksualnymi, jak również prowadzi do rozpadów związków. Jest więc produktem niebezpiecznym dla dzieci. Edukacja rodziców oraz dzieci jest bardzo potrzebna, ale nie jest wystarczająca, aby poradzić sobie z masową konsumpcją szkodliwej pornografii przez najmłodszych. Dlatego organizator konferencji – Stowarzyszenie Twoja Sprawa – zainicjował stworzenie zespołu, który będzie starał się pogodzić w najlepszy możliwy sposób różne wartości: ochronę dzieci, prawo do prywatności, jak również wolność gospodarczą. Celem zespołu nie jest uniemożliwienie dostępu do pornografii osobom dorosłym, a jedynie ochrona dzieci. Udział w pracach zespołu zapowiedzieli: Rzecznik Praw Obywatelskich, Instytut Wymiaru Sprawiedliwości, Ministerstwo Cyfryzacji, jak również organizacje społeczne i organizacje przedsiębiorców. Zaproszenie skierowano również do Ministerstwa Edukacji Narodowej oraz Fundacji Panoptykon, którzy brali udział w konferencji. Spotkania zespołu będą odbywały się w biurze Rzecznika Praw Obywatelskich oraz w Instytucie Wymiaru Sprawiedliwości. Dotychczas wszystkie badania dotyczące mózgowych mechanizmów nałogowego korzystania z pornografii prowadzone były z udziałem mężczyzn. Wyniki tych badań sugerują duże podobieństwo do innych nałogów, tj. uzależnienia od hazardu, czy alkoholu. Widać w nich większą wrażliwość niektórych części mózgu na bodźce skojarzone z pornografią. Takim bodźcem może być na przykład sam fakt przebywania sam na sam z komputerem w pokoju. Czasem reakcja może być tak silna, że trudno jest jej się oprzeć – nazywamy ją wtedy głodem nałogowym. Funkcjonowanie mózgu u osób uzależnionych od pornografii wymaga dalszych badań – powiedział dr hab. Mateusz Gola, jeden z prelegentów, a zarazem psycholog i neurokognitywista, który wraz ze współpracownikami prowadzi badania dotyczące wpływu konsumpcji pornografii na mózg. Swój wykład wygłosił również dr Bogdan Stelmach, który od lat zajmuje się osobami uzależnionymi od pornografii. Podkreślił, że u wielu jego pacjentów problem oglądania pornografii rozpoczął się, kiedy byli jeszcze dziećmi, a z poważnymi konsekwencjami swojego uzależnienia zmagają się do dzisiaj. Swoim doświadczeniem i wiedzą z zakresu wprowadzania regulacji prawnych w Wielkiej Brytanii, podzielił się również John Carr, członek Rady ds. Bezpieczeństwa Dzieci w Internecie, doradca brytyjskiego rządu. − Wszechobecność zaawansowanych technicznie smartfonów i urządzeń przenośnych sprawia, że nadzór rodzicielski staje się niewystarczający – powiedział John Carr. John Carr podkreślił, jak istotne było powołanie w 2008 r., Brytyjskiej Rady ds. Bezpieczeństwa Dzieci i wprowadzenie odpowiednich samoregulacji przez operatorów komórkowych i dostawców Internetu. Istotne są również najnowsze przepisy prawne w Wielkiej Brytanii, które nakładają na przemysł pornograficzny obowiązek stosowania skutecznych narzędzi weryfikacji wieku osób odwiedzających strony z pornografią. Wydarzenie odbyło się 21 listopada w Warszawie. Organizatorem konferencji było Stowarzyszenie Twoja Sprawa, które prowadzi specjalistyczny portal Konferencja była sfinansowana ze środków Funduszu Sprawiedliwości, którego dysponentem jest Minister Sprawiedliwości. Stowarzyszenie Twoja Sprawa (STS
Jakie są przyczyny tego, że dzieci nie wyprowadzają się z domów nawet wtedy, gdy powinny już zakładać własne rodziny? Zdarza się, że to rodzice mniej lub bardziej świadomie, zatrzymują je blisko siebie. W innych przypadkach młodzi kierują się wygodnictwem i poczuciem bezpieczeństwa, które daje im rodzina. Poznaj realne przyczyny niechęci do wyprowadzki z domu. Gniazdownicy to dorosłe dzieci, które pomimo wieku nie wyprowadzają się z rodzinnego domu. Spis treściCzy moje dorosłe dzieci to "gniazdownicy"?Dlaczego dorosłe dzieci wracają do domów rodzinnych?Realne przyczyny niechęci do wyprowadzki z domuMamo, tato, nie utrudniajcie Najpierw z niepokojem wyobrażamy sobie dzień, w którym nasz skarb spakuje rzeczy i pójdzie w świat. Potem, gdy mijają lata, a pokój syna czy córki jak dawniej tętni życiem, bywa nam jeszcze trudniej. Czy moje dorosłe dzieci to "gniazdownicy"? Magda, mama dwudziestopięciolatki i trzy lata starszego syna, wspomina czas swoich studiów: „Chociaż uczelnię miałam w rodzinnym mieście, wynajęłam z koleżanką kawalerkę. Zdarzało się, że brakowało pieniędzy, więc w kuchni był tylko kisiel i makaron. Ale do głowy mi nie przyszło, żeby pojechać do rodziców, najeść się i wykąpać. Na swoje dzieci patrzę ze zdumieniem. Córka zaocznie studiuje i pracuje w butiku, syn założył z kolegą firmę i finansowo też sobie radzi. Ale żadne z nich tak naprawdę nie wyniosło się z domu. Córka jest z nami. Syn pomieszkuje u swojej dziewczyny, ale co parę dni podrzuca mi torbę z rzeczami do prania, a po jego wyjściu lodówka zawsze jest pusta”. Czytaj też: Syndrom Piotrusia Pana, czyli jak sobie radzić z wiecznym chłopcem Dlaczego dorosłe dzieci wracają do domów rodzinnych? Kiedy nastolatek spędza mniej czasu w rodzinnym domu, częściej nocuje u znajomych, organizuje kilkudniowe wypady, wydaje się, że moment, kiedy zechce się usamodzielnić, jest blisko. Ale nic takiego się nie dzieje. Zdarza się też, że dorosły syn czy córka mają już partnerów, ale i tak na noc zwykle wracają do mamy i taty. Czas zmiany nie nadchodzi, mimo że „dziecko” przekracza trzydziestkę. Ale okazuje się, że nie jest wyjątkiem, bo wokół ma znajomych, którzy żyją podobnie. Niezależnie od tego jak układają się z dzieckiem relacje, nigdy nie jest komfortowo. Albo wybuchają konflikty, bo dziecko przecież dorosło i nie chce się z niczego tłumaczyć, ani wypełniać poleceń. Albo, gdy wszystko układa się znakomicie, zaczynamy martwić się, co będzie, kiedy nas zabraknie? A jeśli nie ułoży sobie życia i na starość zostanie samo? Dlaczego nie chcą dorosnąć? Powodów jest wiele. Nierzadko dzieci wciąż nie budują własnego życia, bo… nie mają z kim. Młodsze pokolenie coraz później decyduje się na ślub i założenie rodziny. Jeśli tylko w rodzinnym domu jest ktoś, kto przytuli, wysłucha, jak było w pracy, obejrzy razem film, nie tylko rodzice, ale też siostra czy brat, to po co się wyprowadzać? Pozostawanie w domu wydaje się łatwiejsze i chroni przed samotnością, która stała się czymś powszechnym: mają setki wirtualnych przyjaciół na facebooku zamiast kilku prawdziwych ulicę dalej. Dom rodziców to jedyne pewne i stałe miejsce, gdzie nie muszą się wykazywać i popisywać. Powszechną przyczyną takiego stanu rzeczy są aspiracje młodych ludzi, większe niż kiedyś. Chcą być lepiej wykształceni, bo to daje większe szanse na lepszą lub jakąkolwiek pracę. Dlatego często dwudziestoparolatek kończy jeden kierunek i bierze się za następny. A to kosztuje i te koszty trzeba często przerzucić na rodziców. Realne przyczyny niechęci do wyprowadzki z domu Patrząc na swoje dorosłe dzieci, warto zastanowić się też, czy to nie jest przypadkiem wygoda. Może one mają powody, by myśleć: „Po co mam iść na swoje, skoro tu wszystko dają?”. Często dotyczy to także osób, które już zarabiają i mogłyby się bez problemu utrzymać, ale wydaje im się, że ich pieniądze to ciągle kieszonkowe. Jeśli przyczyną nie jest wygodnictwo, to może okazać się, że dorosłym „gniazdownikiem” kieruje obawa, czy w ogóle warto zakładać rodzinę. Coraz łatwiej bowiem podejmujemy decyzję o rozstaniu. Jeśli młody człowiek zetknął się z taką sytuacją, bo np. bliscy czy przyjaciele są po rozwodzie, to dla młodego człowieka jest to sygnał: „Skoro tylu się rozwodzi, to samo może spotkać mnie. Zakładanie własnej rodziny i samodzielne życie może więc okazać się chybioną inwestycją”. A gdy rozstanie dotyczy rodziców, dodatkowo może mieć rozterki: „Przecież nie zostawię mamy samej, tyle mi poświęciła, samej jej będzie trudno” itp. Mamo, tato, nie utrudniajcie Trudniej wyfrunąć z gniazda jest też dzieciom, których rodzice nie dogadują się z sobą. Wrogie relacje między nimi powodują, że jedno z nich, a czasem oboje szukają w dziecku sprzymierzeńca, powiernika, pocieszyciela. Czasem to sami rodzice zatrzymują je w domu. „Bez ciebie to ojciec całkiem zatruje mi życie”, „Nie będę miał do kogo ust otworzyć, z matką przecież nie da się pogadać” – słyszy młody człowiek i wie, że jego wyprowadzka oznacza wojnę domową. Nierzadko rodzice nieświadomie blokują nieśmiałe próby usamodzielnienia się i w rozmowach pojawia się temat oszczędności. „Po co napychać komuś kieszenie i płacić za wynajem, jeśli możesz mieszkać z nami i odkładać” – mówią. To dość rozsądny argument, ale nie sprzyja samodzielności dzieci. Zwłaszcza że oszczędności bywają często pozorne. Niewielu ludziom, którzy nie wiedzą jeszcze, co znaczy zarządzanie domowym budżetem, udaje się utrzymać dyscyplinę i odkładać co miesiąc na własne mieszkanie. Perspektywa wyprowadzki oddala się. Często problem z wyprowadzką ma dziecko, które jako ostatnie zostało w rodzinnym domu. Rodzeństwo już przyzwyczaiło wszystkich, że ma swoje życie, i spycha obowiązki wobec rodziców na tego „ostatniego”. Problemem może być też nadopiekuńczość i krytycyzm rodziców. Powtarzane „nie dasz sobie rady” czy „ta dziewczyna nie jest dla ciebie” utrudnia rozpoczęcie samodzielnego życia nawet, gdy dziecko się wyprowadziło. Bo okazuje się, że partnerka nie jest praczką i sprzątaczką jak mama... miesięcznik "Zdrowie"
zespół który wylansował dorosłe dzieci